Steeds meer mensen worden slachtoffer van een combinatie van datingfraude en beleggingsfraude (ook bekend als ‘pig butchering’). Ze verliezen daarbij gemiddeld ruim 25.000 euro, sommigen zelfs een paar ton. Deze vorm van oplichting brengt veel schaamte met zich mee, waardoor gedupeerden het verhaal vaak voor zichzelf houden. De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB), Slachtofferhulp Nederland en de politie roepen gedupeerden op om het zwijgen te doorbreken en te praten over wat hen is overkomen. Dat bevordert hun eigen verwerkingsproces, helpt om nieuwe slachtoffers te voorkomen en draagt bij aan de opsporing van fraudeurs. Om slachtoffers van datingfraude en beleggingsfraude (of de combinatie daarvan) te ondersteunen, organiseert Slachtofferhulp Nederland in december en januari online informatiebijeenkomsten voor lotgenoten.
Online criminelen doen zich op datingapps, -sites en social media voor als succesvolle investeerders. Ze bouwen daar een vertrouwens- of liefdesband met iemand op, net zo lang tot het slachtoffer bereid is om aanzienlijke bedragen over te maken voor zogenaamde beleggingen, meestal in crypto’s. Achter de fraude zitten vaak grote criminele organisaties uit het buitenland.
Dubbele schaamte
Vanwege het stijgend aantal gedupeerden van deze nieuwe vorm van datingfraude waarschuwt de NVB nu samen met Slachtofferhulp Nederland en de politie voor deze ingrijpende vorm van fraude, waarbij gedupeerden regelmatig grote sommen (spaar)geld verliezen. Bijkomend probleem is dat slachtoffers zich vaak dubbel schamen: voor de geleden financiële schade én voor het feit dat ze gevallen zijn voor de charmes van een fictief persoon. Daardoor houden ze hun verhaal in veel gevallen voor zichzelf. Terwijl schaamte echt niet nodig is; dit is een professionele en manipulatieve manier van oplichting. Het aantal mensen dat wél melding doet bij de Fraudehelpdesk stijgt: van 108 in 2022 naar 130 in 2023 tot (naar verwachting) ruim 160 dit jaar. Het werkelijke aantal slachtoffers is naar verwachting vele malen groter.
Nauwelijks een kans
Eén van die slachtoffers is Mathijs* (49) die vorig jaar voor 255.000 euro werd opgelicht. Hij deelt nu zijn verhaal om anderen te kunnen waarschuwen. “Op Bumble leerde ik een mooie vrouw kennen, waar ik verliefd op werd. Op haar advies ging ik handelen in crypto’s.” De vrouw was echter een oplichter. Mathijs dacht veel winst te maken, maar het handelsplatform voor de cryptomunten bleek nep. “Het leek op dat moment allemaal zo logisch en zo echt, maar ineens was al mijn spaargeld weg. Daarnaast ben ik geldleningen aangegaan om extra in dat handelsplatform te kunnen investeren, wat de financiële schade nog groter en pijnlijker maakt. In de maanden daarna had ik het gevoel dat ik in een nachtmerrie leefde. Ik kon met niemand praten over wat er gebeurd was. Schaamte overheerste. Hoe had ik me zo kunnen laten meeslepen? Het heeft me veel tijd gekost om over deze ervaring te praten. Maar als ik nu terugkijk, begrijp ik dat de daders zó geraffineerd te werk gingen dat ik nauwelijks een kans had.”
Je verhaal delen
“Iedereen kan slachtoffer worden van deze slinkse manier van oplichting”, bevestigt Rebecca Smits van Slachtofferhulp Nederland. “Gevoelens van schuld en schaamte zijn menselijk, maar toch is het raadzaam om hier niet alleen mee rond te blijven lopen. Het kan ervoor zorgen dat je anderen niet meer vertrouwt en zelfs leiden tot depressies. Je hoeft het niet alleen te doen, ondersteuning helpt je echt verder. Zo blijkt uit onderzoek bijvoorbeeld dat contact met lotgenoten bijdraagt aan psychisch herstel. Kortom; praten lucht op.”
De NVB benadrukt daarnaast dat gedupeerden, door erover te praten, anderen kunnen waarschuwen. De politie voegt daaraan toe dat het hen helpt als slachtoffers aangifte doen. Met elke aangifte vergroten ze hun kennis over deze ontwrichtende vorm van fraude en is de kans groter dat daders worden opgespoord. De drie instanties wijzen daarnaast op de mogelijkheden die Slachtofferhulp Nederland biedt. Via slachtofferhulp.nl kunnen slachtoffers een afspraak maken met een specialist die concreet advies geeft, passend bij de persoonlijke situatie.
Contact met lotgenoten
Slachtofferhulp Nederland ziet een toename van online dating- en beleggingsfraude en organiseert daarom extra lotgenotenbijeenkomsten. Want na zo’n ingrijpende gebeurtenis kan het prettig zijn om steun te vinden bij mensen die hetzelfde hebben meegemaakt. Hoe voelen anderen zich? Waar lopen zij tegenaan? Door contact met lotgenoten kunnen slachtoffers ervaringen delen en vragen stellen aan anderen én aan deskundigen van Slachtofferhulp Nederland.
Online bijeenkomst voor slachtoffers van datingfraude | woensdag 11 december | 14:00-16:00 uur
Online bijeenkomst voor slachtoffers van online beleggingsfraude | dinsdag 10 december, 19:00-21:00 uur | maandag 20 januari, 13:30-15:30 uur
Aanmelden kan via: Contact met lotgenoten - Slachtofferhulp Nederland